Trong thế giới trà Trung Hoa, nơi những danh trà thường mang trong mình lịch sử ngàn năm, Jin Jun Mei (Kim Tuấn Mai) xuất hiện như một hiện tượng đột phá. Được mệnh danh là “Vua của các loại Hồng Trà”, nó không phải là một di sản cổ xưa, mà là một kiệt tác của thế kỷ 21, kết tinh từ trí tuệ, sự dũng cảm và bàn tay tinh tế của những nghệ nhân hiện đại. Câu chuyện về nó là một minh chứng cho thấy nghệ thuật trà đạo Trung Hoa chưa bao giờ ngừng sáng tạo.
“金眉玉色映西岩, 一盞新春化千年.”
(Kim mi, ngọc sắc ánh Tây Nhãn, một chén xuân mới hóa nghìn năm.)
Câu thơ như một lời khải thị cho người yêu trà – rằng trong một chén Kim Tuấn Mai (Jin Jun Mei), ta thấy hội tụ đủ ánh vàng của búp trà non, sương mù bảng lảng nơi núi Vũ Di (Tây Nhãn), và dòng chảy trầm mặc của thời gian. Đó không chỉ là một tách trà hiếm, mà là kết tinh của sự kiên nhẫn, độ sâu của hương vị, và hành trình sáng tạo tỉ mỉ mà chỉ những người thật sự am hiểu mới có thể thấu được trọn vẹn giá trị của nó.
Kim Tuấn Mai: Huyền thoại của thế kỷ 21
Vũ Di Sơn (Phúc Kiến) là một vùng đất thiêng của trà, nơi sản sinh ra Nham Trà (Đại Hồng Bào) và cũng là “cái nôi” của Hồng Trà đầu tiên trên thế giới (Chính Sơn Tiểu Chủng – Lapsang Souchong). Nhưng vào đầu thế kỷ 21, chính tại vùng đất cổ xưa này, một huyền thoại mới đã ra đời, một loại trà không dựa vào “lịch sử” mà dựa vào “chất lượng” tuyệt đối để chinh phục thế giới: Kim Tuấn Mai (金骏眉 – Jin Jun Mei).
Kim Tuấn Mai chia sẻ chung vùng đất thiêng Vũ Di Sơn với Nham Trà. Khám phá huyền thoại cổ xưa của vùng đất này tại đây: [Nham Trà Vũ Di (Yancha): Uống “Nham Vận” Từ Vách Đá]
Kim Tuấn Mai ra đời chính xác vào năm 2005 tại Làng Đồng Mộc (Tongmu Village), khu vực cốt lõi của Vũ Di Sơn.
Câu chuyện văn hóa (Cuộc cách mạng tại Làng Đồng Mộc): Làng Đồng Mộc là quê hương của Chính Sơn Tiểu Chủng (Lapsang Souchong), loại hồng trà xông khói nổi tiếng. Tuy nhiên, vào đầu những năm 2000, thị hiếu trà thay đổi, loại trà xông khói truyền thống không còn được ưa chuộng mạnh mẽ, khiến kinh tế làng trà gặp khó.
Năm 2005, một nhóm trà nhân (được cho là có sự gợi ý từ những người bạn ở Bắc Kinh) đã quyết định thử một thử nghiệm táo bạo: thay vì dùng lá trà để làm hồng trà như truyền thống, họ sẽ chỉ sử dụng những búp trà (tôm) mùa xuân tinh khiết nhất, và áp dụng kỹ thuật chế biến hồng trà cải tiến (không xông khói).
Người đứng đầu nhóm nghệ nhân này là ông Lương Tuấn Đức (Liang Jun De), một bậc thầy về trà. Kết quả của mẻ trà thử nghiệm đó đã làm chấn động tất cả. Nó không có vị khói, mà thay vào đó là một hương thơm mật ong nồng nàn, vị ngọt như khoai lang nướng, và màu nước vàng óng như hổ phách. Một huyền thoại ra đời từ đây.
Cái tên “Kim Tuấn Mai” được đặt rất thơ và sâu sắc, gói trọn 3 ý nghĩa:
- KIM (金 – Jin – Gold): “Kim” là “vàng”. Đây là phần giá trị nhất. Nó chỉ những búp trà (tôm) sau khi oxy hóa 100% sẽ chuyển sang màu vàng óng ả. Loại trà này có tỷ lệ búp vàng cực kỳ cao, lấp lánh như vàng ròng.
- TUẤN (骏 – Jun – Steed): “Tuấn” là “tuấn mã” (con ngựa tốt, ngựa chiến). Đây là một từ đa nghĩa:
- Nghĩa 1 (Phổ biến nhất): “Tuấn” gợi lên hình ảnh “Tuấn Mã Đáo Thành Công”, mang ý nghĩa của sự thành công, mạnh mẽ và hiếm có.
- Nghĩa 2 (Ẩn ý): Chữ “Tuấn” (骏) đồng âm với chữ “Tuấn” (骏) trong tên của người khai sinh ra nó, ông Lương Tuấn Đức (Liang Jun De), như một cách để vinh danh người tạo ra huyền thoại.
- MAI (眉 – Mei – Eyebrow): “Mi” là “lông mày”. Nó mô tả hình dáng của búp trà sau khi chế biến: nhỏ, mảnh, và cong nhẹ như một cặp lông mày thanh tú.
Kim Tuấn Mai chính là “Lông mày vàng của bậc tuấn kiệt (hoặc của Tuấn mã)”.
Từ khi “trình làng” Trà, Kim Tuấn Mai ngay lập tức tạo nên cơn sốt và định vị mình ở phân khúc cao cấp nhất. Giá của Jin Jun Mei chính hiệu dao động rất lớn, từ vài trăm đến hàng nghìn USD cho 500 gram. Đối với các phiên bản cao cấp nhất, được làm thủ công bởi những nghệ nhân bậc thầy, giá có thể lên tới $2,000 – $3,000 USD/kg.
Kim Tuấn Mai đắt giá không chỉ vì câu chuyện, mà vì sự khắt khe đến tột độ trong nguyên liệu và chế biến.
- Terroir (Thổ nhưỡng): Chỉ có trà từ Làng Đồng Mộc (Tongmu), khu bảo tồn quốc gia Vũ Di Sơn, ở độ cao 1.200-1.800m, mới được coi là Kim Tuấn Mai “chính tông”. Nơi đây có đất khoáng (giống Nham Trà), sương mù và hệ sinh thái nguyên sơ.
- Nguyên Liệu (Cực kỳ khắt khe): Kim Tuấn Mai chỉ được làm từ 100% búp trà non (tôm), hái vào đầu mùa xuân (Xuân Trà). Tất cả phải được hái bằng tay. Giá trị học thuật: Người ta ước tính cần từ 50.000 đến 80.000 búp trà non để làm ra chỉ 1kg (1000g) trà Kim Tuấn Mi thành phẩm. Một người thợ hái trà lành nghề chỉ hái được vài trăm gram búp tươi mỗi ngày.
- Chế Tác (Processing): Đây là Hồng Trà (oxy hóa 100%) nhưng được chế biến theo cách của Trà Xanh (chỉ dùng búp non). Quá trình làm héo và oxy hóa được kiểm soát cực kỳ tinh vi để phát triển hương mật ong. Quan trọng: Nó được sấy khô thay vì xông khói như Chính Sơn Tiểu Chủng, để giữ trọn vẹn hương thơm nguyên bản.
Hương vị & Nghệ thuật thưởng thức Kim Tuấn Mai
Kim Tuấn Mai là một trải nghiệm về “hương” và “ngọt”.
– Ngoại hình: Sợi trà nhỏ, mảnh, xoắn, màu đen-vàng kim xen kẽ.
– Màu nước: Khác với hồng trà khác (màu đỏ ruby), nước Kim Tuấn Mai có màu vàng óng (Golden) hoặc cam sáng, rất trong.
– Hương vị (Huyền thoại): Giới trà Trung Quốc dùng 4 chữ để mô tả nó: “Mật Hương Thự Vận” (蜜香薯韵).
- Mật hương (Hương mật): Hương thơm mật ong rừng (wild honey) nồng nàn, rõ rệt.
- Thự vận (Vị khoai lang): Vị ngọt đậm, mượt mà, béo ngậy như khoai lang nướng mật. Hậu vị kéo dài, ngọt sâu trong cổ họng.
Cách pha (Để thưởng thức “Mật Hương”): Vì trà được làm hoàn toàn từ búp non (giống Bạch Trà hay Đông Phương Mỹ Nhân), nó rất nhạy cảm với nhiệt độ.
- Dụng cụ: Chén khải (Gaiwan) bằng sứ hoặc ấm thủy tinh là tốt nhất để cảm nhận hương và ngắm màu nước.
- Nhiệt độ nước: Thấp, chỉ 85°C – 90°C. Tuyệt đối không dùng nước sôi 100°C, sẽ làm trà bị chua và “cháy” mất hương mật ong.
- Tráng trà: Tráng thật nhanh trong 3-5 giây.
- Hãm trà (Gongfu Cha):
- Nước 1-3: Hãm rất nhanh (5-10 giây). Đây là lúc hương thơm bùng nổ.
- Các lần nước sau: Tăng dần thời gian. Trà rất bền nước.
Nghệ thuật pha trà tinh tế này cần một phương pháp chuẩn là Gongfu Cha. Mời quý bạn đọc thêm bài viết về nghệ thuật này tại đây: [Gongfu Cha (Trà Công Phu) – Nghi lễ hơn 1000 năm định hình văn hóa trà Á Đông]
Giá trị của Kim Tuấn Mai: Từ “cú nổ” kinh tế đến biểu tượng xa xỉ
Sự xuất hiện của Kim Tuấn Mi (Jin Jun Mei) được xem là một “cú Big Bang” trong lịch sử hồng trà Trung Hoa hiện đại. Từ một thử nghiệm nhỏ của các nghệ nhân tại làng Đồng Mộc (Tongmu) – cái nôi của Trà Chính Sơn Tiểu Chủng, Jin Jun Mei đã hồi sinh cả một vùng trà Vũ Di từng bị lãng quên sau thời bao cấp. Chỉ trong vài năm, hồng trà Vũ Di vươn lên thành biểu tượng mới của trà cao cấp, không còn là sản phẩm “xuất khẩu giá rẻ” như trước kia.
Ngày nay, Kim Tuấn Mi chính tông được xếp vào hàng xa xỉ phẩm – ngang tầm với các Nham Trà thượng hạng. Mỗi kilogram trà chuẩn từ Đồng Mộc có thể đạt giá hàng chục nghìn nhân dân tệ, và thường chỉ được dùng làm quà tặng cấp cao hoặc đấu giá.
Tuy nhiên, cũng chính vì giá trị quá lớn mà “Kim Tuấn Mi giả” tràn ngập thị trường. Nhiều loại trà được gắn mác Jin Jun Mei thực ra đến từ Tứ Xuyên, Vân Nam hoặc các vùng trà trung cấp, thậm chí làm từ lá thay vì búp non.
Điều làm nên sự khác biệt của Kim Tuấn Mi thật sự chính là “thự vận” (薯韵) – hậu vị ngọt tựa khoai lang nướng, vị dày mà không gắt, và nước trà có màu vàng hổ phách trong sáng, chứ không phải đỏ sẫm đục ngầu như hàng mô phỏng.
Kết luận
Vũ Di sơn hạ thủy triều đông,
Kim Tuấn Mai khai mãn thất hương.
Bất tín khả lai thường nhất trản,
Tứ thời cam vị nhập tâm đường.”
Dịch thơ:
“Dưới núi Vũ Di, nước chảy đông,
Kim Tuấn Mai tỏa ngát hương lừng.
Nếu không tin, xin mời thử một chén,
Vị ngọt bốn mùa thấm vào cõi lòng.”
Bài thơ mộc mạc ấy gói trọn tinh thần của Kim Tuấn Mai – nơi núi, nước, con người và nghệ thuật gặp nhau trong một tách trà.
Kim Tuấn Mi không chỉ là một loại hồng trà; nó là tuyên ngôn của thời đại mới trong thế giới trà Trung Hoa – nơi sự sáng tạo được sinh ra từ nền tảng truyền thống.
Từ những rừng trà nguyên sinh ở Đồng Mộc, các nghệ nhân Vũ Di đã chứng minh rằng: dù lịch sử trà Trung Hoa đã kéo dài hàng nghìn năm, một kiệt tác mới vẫn có thể ra đời – miễn là ta dám tôn trọng quá khứ và dám thử thách giới hạn của hiện tại.
Khi nâng chén Kim Tuấn Mi, bạn không chỉ nếm “vị ngọt của vàng lỏng”, mà còn đang cảm nhận tinh thần can trường, sự tỉ mỉ và khát vọng sáng tạo – những giá trị đã biến loại trà nhỏ bé này thành huyền thoại hiện đại của Vũ Di Sơn.
ILOTA – Xưởng sản xuất Cà phê & Trà
Địa chỉ: Biệt thự 3, ngõ 2A Chế Lan Viên, phường Đông Ngạc, Hà Nội.
Zalo: 0989 099 033 (Mr Thắng)
Website: ilota.vn
Facebook: ILOTA Coffee and Tea