Cà phê, Kiến thức, Pha chế

Lớp crema của cà phê là gì? Giải mã & Cách “đọc vị” ly Espresso

lop-crema-cua-ca-phe-la-gi

 Lớp crema của cà phê là gì? Tại sao lớp crema trên Espresso lại mỏng và tan nhanh? Khám phá cách tạo ly Espresso chuẩn vị với crema mịn, bền và đầy hương thơm.

“Tại sao lớp crema Espresso của tôi lại mỏng và tan nhanh?”

Đây là câu hỏi mà ILOTA nghe nhiều nhất, từ người mới tập pha đến cả những barista lâu năm.

Nhiều người nghĩ rằng crema dày, màu vàng nâu cánh gián mới là dấu hiệu của ly Espresso ngon. Thế nhưng khi tự pha, bạn lại thấy lớp crema nhạt, mỏng và biến mất sau vài giây khiến bạn thất vọng.

Thực ra, lớp crema không chỉ là trang trí. Nó phản ánh chất lượng cà phê, độ rang, độ tươi của hạt và cách bạn chiết xuất Espresso. Hiểu được cách crema hình thành sẽ giúp bạn điều chỉnh kỹ thuật và hạt cà phê, để ly Espresso luôn cân bằng và chuẩn vị.

Lớp crema của cà phê là gì?

Nói đơn giản, crema là lớp bọt mịn xuất hiện trên ly Espresso khi nước nóng đi qua bột cà phê dưới áp suất cao (thường khoảng 9 bar). Nhưng crema không chỉ là bọt khí đơn thuần. Đây thực ra là một hỗn hợp phức tạp gồm: khí CO₂ sinh ra trong quá trình rang, dầu tự nhiên trong hạt cà phê được áp suất cao “ép” ra, và các hợp chất melanoidin từ phản ứng Maillard khi rang – những thứ này giúp ổn định bọt và tạo màu sắc đặc trưng. 

Để hiểu rõ hơn về phản ứng này, bạn hãy xem lại bài viết này của chúng tôi: [Phản ứng Maillard: Bí mật tạo nên hương vị của cà phê]

lop-crema-la-gi

Crema không chỉ đẹp mắt mà còn giữ vai trò quan trọng: nó “niêm phong” hương thơm của cà phê, giúp ly Espresso của bạn giữ mùi lâu hơn và thưởng thức trọn vẹn hơn.

Nếu muốn tìm hiểu sâu hơn về Espresso, cách pha và những bí quyết để có lớp Crema sánh mịn, bạn có thể xem thêm bài [Hiểu đúng về cà phê Espresso trong 5 phút] của chúng tôi.

Các yếu tố then chốt tạo nên lớp crema

Chất lượng của lớp crema – độ dày, màu sắc, sự ổn định – không phải là ngẫu nhiên. Nó được quyết định trực tiếp bởi 4 yếu tố khoa học sau:

Độ tươi của cà phê (Hàm lượng CO2): Đây là “nhiên liệu” chính. Cà phê càng tươi (trong khoảng 2-3 tuần sau rang) càng chứa nhiều khí CO2. Khi CO2 được giải phóng dưới áp suất, nó tạo ra bọt khí cho lớp crema.

Cà phê để quá lâu (degas) sẽ mất gần hết CO2 và cho lớp crema rất mỏng.

Áp suất chiết xuất (Cơ chế hình thành): Cần có áp suất cao (tiêu chuẩn 9 bar) để “ép” nước hòa tan các loại dầu và bẫy khí CO2, tạo thành một hệ nhũ tương ổn định. Đây là lý do pha phin hay pour-over (không có áp suất) không thể tạo ra lớp crema.

Nếu muốn tìm hiểu sâu hơn về cơ chế chiết xuất Espresso và vai trò của áp suất, bạn có thể xem thêm bài [Áp suất của máy pha cà phê: Cách làm chủ hương vị Espresso tại nhà] của ILOTA.

Giống hạt cà phê: Hạt Robusta tự nhiên chứa nhiều dầu và tạo ra nhiều CO2 hơn, do đó thường cho lớp crema rất dày, đặc và bền. Ngược lại, hạt Arabica thường cho lớp crema mỏng hơn, mịn màng và có màu nâu cánh gián . 

Bạn có thể khám phá thêm về đặc tính của [hạt cà phê Arabica và Robusta] tại đây.

Mức độ rang: Hạt cà phê rang đậm (Dark Roast) có cấu trúc giòn, xốp, nên dễ giải phóng CO₂ và dầu, nhờ đó thường tạo nhiều crema hơn. Tuy nhiên, nếu rang quá lửa hoặc bị cháy, cấu trúc hạt sẽ vỡ nát, dầu bị phá hủy và lớp crema cũng sẽ mỏng đi.

Để hiểu rõ hơn về các mức độ rang cà phê và cách chúng ảnh hưởng đến hương vị, bạn có thể tham khảo thêm bài [Giải mã các mức độ rang cà phê. Rang sáng (Light), vừa (Medium), đậm (Dark)?] của ILOTA.

lop-crema-la-gi

“Đọc vị” ly Espresso qua lớp crema 

lop-crema-cua-ca-phe-la-gi

Bốn yếu tố vàng để tạo ra lớp crema lý tưởng

Hiểu được lớp crema của cà phê là gì và các lỗi sai là bước đầu tiên. Giờ là lúc tạo ra một lớp crema hoàn hảo.

Một lớp crema lý tưởng đến từ hai yếu tố: Hạt cà phê có “tố chất” (được rang đúng cách) và kỹ thuật chiết xuất chính xác.

Khi đã có hạt cà phê chất lượng, bạn chỉ cần tập trung vào 4 yếu tố sau đây:

Cà phê tươi: Luôn kiểm tra ngày rang và sử dụng cà phê trong vòng 1 tháng, tốt nhất từ 2-3 tuần sau khi rang. Đây là yếu tố quan trọng để có đủ CO₂ tạo lớp ra lớp crema sánh mịn.

Cỡ xay: Đây là yếu tố quan trọng nhất để điều chỉnh. Cỡ xay phải đủ mịn để tạo lực cản vừa phải, giúp chiết xuất trọn vẹn trong khoảng thời gian lý tưởng.

Tỷ lệ pha: Tỷ lệ khởi điểm là 1:2, ví dụ 18g cà phê cho ra 36g espresso. Điều này giúp cân bằng hương vị và độ đậm đặc.

Thời gian chiết xuất: Toàn bộ quá trình từ lúc bấm nút nên kéo dài khoảng 25-30 giây. Nếu nhanh hơn 25 giây, hãy xay mịn hơn; nếu lâu hơn 30 giây, hãy xay thô hơn để đạt chiết xuất chuẩn.

Quy trình rang “may đo” tại ILOTA

Với ILOTA, mỗi hạt cà phê đều mang một hương vị riêng, vì vậy mỗi một mẻ rang cũng đều được chăm chút và “may đo” một profile riêng để làm nổi bật lên những nốt hương đặc trưng nhất. Bằng hệ thống máy rang cao cấp nhập khẩu từ Thụy Sĩ (Buhler) và Hà Lan (Giesen), ILOTA áp dụng công nghệ rang khí nóng (Hot-air), cho phép kiểm soát chính xác từng thông số về nhiệt độ và thời gian. Nhờ vậy, những mẻ rang từ ILOTA luôn có chất lượng vượt trội và tính đồng nhất cao.

Kết luận

Lớp crema không chỉ là lớp bọt đẹp mắt mà còn là thước đo trực tiếp chất lượng ly Espresso của bạn. Khi crema mịn, màu nâu cánh gián và bền bỉ, đó là dấu hiệu bạn đã pha đúng hạt, đúng áp suất và đúng kỹ thuật.

Đừng quá lo về việc crema phải dày hay cầu kỳ. Hãy tập trung tạo sự cân bằng. Với những hạt cà phê rang may đo từ ILOTA, bạn có thể dễ dàng pha ra ly espresso ổn định, thơm ngon và crema chuẩn từng giọt. 

 Hãy khám phá ngay bộ sưu tập cà phê pha máy của ILOTA, được “may đo” để Espresso luôn chuẩn vị và crema mịn. Bắt đầu hành trình sáng tạo cà phê của bạn ngay hôm nay!

 

ILOTA – Nhà rang Cà phê “May đo” 

Địa chỉ: Biệt thự 3, ngõ 2A Chế Lan Viên, phường Đông Ngạc, Hà Nội.

Zalo: 0989 099 033 (Mr Thắng)

Website: ilota.vn

Facebook: ILOTA Coffee and Tea

author-avatar

Về Thái Vân

Thái Vân là Chuyên gia R&D và Kiểm soát chất lượng (QC) tại ILOTA Coffee & Tea - Nhà rang may đo. Với hơn 5 năm kinh nghiệm thực chiến, Thái Vân chuyên sâu nghiên cứu về Cà phê đặc sản (Special Coffee) và Trà Shan Tuyết cổ thụ. Cô trực tiếp tham gia quy trình thử nếm (Cupping) và phát triển các hồ sơ rang (Roasting Profiles) độc bản cho đối tác F&B. Những kiến thức cô chia sẻ đều được đúc kết từ quá trình vận hành thực tế tại Công ty Cổ phần Thương mại Quốc tế Thái Anh.