Cà phê Chè là gì? Tại sao lại gọi Arabica là “cà phê chè”?

Khám phá “cà phê chè” là gì và tại sao Arabica lại có tên gọi độc đáo này. ILOTA giải mã tất cả về nguồn gốc, hương vị của loại cà phê thượng hạng này.

Giải mã tên gọi “cà phê chè”

Cái tên “cà phê chè” không phải là một sự nhầm lẫn, mà bắt nguồn từ chính những quan sát tinh tế của người nông dân Việt Nam khi lần đầu tiếp xúc với giống cây cà phê này.

Nguồn gốc từ hình thái cây

Tên gọi này xuất phát từ đặc điểm hình thái của cây cà phê Arabica. Cây có tán lá nhỏ, sum suê, thân thấp và cành lá mềm mại, gợi nhớ đến hình ảnh của những đồi chè xanh mướt.

Trái ngược hoàn toàn với cây cà phê Robusta, hay còn gọi là “cà phê vối”, có thân gỗ to, cao, lá lớn. Chính sự tương đồng về ngoại hình này đã tạo nên một tên gọi mộc mạc nhưng vô cùng chính xác để phân biệt hai dòng cà phê này.

ILOTA luôn trân trọng những tên gọi đậm bản sắc văn hóa này, bởi nó cho thấy sự gắn kết sâu sắc giữa cây cà phê và đời sống người Việt.

Sự tương đồng trong trải nghiệm

Không chỉ ở hình dáng cây, tên gọi cà phê chè còn gợi mở về đặc tính hương vị. Nếu cà phê vối (Robusta) mạnh mẽ, đậm đắng, thì Arabica lại nhẹ nhàng, thanh tao và phức hợp.

Hương vị của cà phê chè thường có độ chua thanh của trái cây, đi kèm với hương hoa thoang thoảng, hậu vị ngọt ngào. Trải nghiệm này có nhiều điểm tương đồng với việc thưởng thức một tách trà hảo hạng.

Sự tinh tế, thanh khiết trong từng tầng hương vị khiến người ta liên tưởng đến sự thanh tao của trà đạo. Đây là một sự ví von đầy chất thơ, thể hiện đúng bản chất của dòng cà phê cao cấp này.

Tại ILOTA, chúng tôi tin rằng mỗi hạt cà phê chè đều là một tác phẩm nghệ thuật, đòi hỏi sự thấu hiểu để khai phá trọn vẹn vẻ đẹp tiềm ẩn bên trong.

Hành trình vượt thời gian của cà phê chè (Arabica)

Để hiểu giá trị của cà phê chè, chúng ta cần ngược dòng lịch sử, quay về với cội nguồn và khám phá hành trình diệu kỳ của nó trước khi bén rễ tại Việt Nam.

Cội nguồn từ cao nguyên Ethiopia

Lịch sử của cà phê Arabica bắt đầu từ những khu rừng trên cao nguyên của Ethiopia. Tương truyền, một người chăn dê tên Kaldi đã phát hiện ra loại quả này khi thấy đàn dê của mình trở nên hoạt bát lạ thường sau khi ăn quả cà phê dại.

Từ đó, cà phê bắt đầu được con người sử dụng và dần lan tỏa ra khắp thế giới Ả Rập qua cảng Mocha ở Yemen. Nó nhanh chóng trở thành một thức uống không thể thiếu trong văn hóa của khu vực này.

Chính từ những vùng đất cổ xưa này, hạt cà phê chè đã mang trong mình một di sản văn hóa và lịch sử phong phú, là nguồn cảm hứng cho các chuyên gia rang xay tại ILOTA.

Hành trình đến Việt Nam

Cà phê Arabica được người Pháp đưa vào Việt Nam vào khoảng thế kỷ 19. Họ đã thử nghiệm trồng ở nhiều nơi, nhưng chỉ những vùng đất có độ cao và khí hậu phù hợp mới cho ra hạt cà phê chè chất lượng.

Các vùng cao nguyên như Cầu Đất (Đà Lạt) hay một số vùng ở Sơn La, Điện Biên với độ cao trên 1.200m, khí hậu ôn hòa đã trở thành “thánh địa” của cà phê chè Việt Nam.

Giống cà phê này đòi hỏi sự chăm sóc kỳ công hơn nhiều so với Robusta. Nó nhạy cảm với sâu bệnh và cần điều kiện khí hậu lý tưởng, không phải vùng đất nào cũng đáp ứng được.

ILOTA tự hào được hợp tác với những người nông dân tận tụy tại các vùng trồng trọt danh tiếng, cùng họ nâng niu từng hạt cà phê chè chất lượng cao.

Đặc điểm nhận diện cà phê chè: từ hạt đến tách cà phê

Theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Cà phê Đặc sản (SCA), việc phân biệt cà phê chè (Arabica) và cà phê vối (Robusta) là kiến thức nền tảng, thể hiện rõ từ hình thái đến hương vị.

Nhận diện hạt cà phê thô

Ngay cả khi còn là hạt nhân xanh, bạn có thể dễ dàng phân biệt cà phê chè. Hạt Arabica có hình dáng thon dài, oval, với rãnh giữa hạt lượn sóng mềm mại hình chữ S.

Trong khi đó, hạt Robusta thường nhỏ hơn, có hình tròn trịa và rãnh giữa thẳng tắp. Đây là dấu hiệu nhận biết cơ bản và chính xác nhất mà bất kỳ ai cũng có thể quan sát.

Chất lượng hạt nhân là yếu tố đầu tiên mà ILOTA kiểm soát nghiêm ngặt trong quy trình sản xuất của mình, vì nó quyết định rất lớn đến tiềm năng hương vị khi rang.

Đặc trưng về hương vị

Đây chính là điểm làm nên giá trị của cà phê chè. Hàm lượng caffeine của Arabica chỉ khoảng 1-1.5%, thấp hơn gần một nửa so với Robusta, giúp hương vị trở nên tinh tế hơn.

Đặc trưng nổi bật nhất của cà phê chè là độ chua (acidity) thanh thoát, tươi sáng như các loại trái cây họ cam quýt, quả mọng. Độ chua này rất khác với vị chua gắt của cà phê hỏng.

Theo Vòng Tròn Hương Vị của SCA, Arabica sở hữu một dải hương thơm vô cùng phức tạp: từ hương hoa nhài, hoa cam, đến hương trái cây như đào, mơ, và hậu vị ngọt như caramel.

Sự đa dạng này đã chinh phục giới sành cà phê, và cũng là thách thức đối với người rang xay của ILOTA để làm nổi bật chúng.

Vì sao cà phê chè được giới sành điệu toàn cầu ưa chuộng?

Sự thống trị của cà phê chè trong phân khúc cà phê đặc sản đến từ chính giá trị nội tại và tiềm năng hương vị gần như vô hạn của loại cà phê này.

Sự phức hợp và chiều sâu hương vị

Thế giới của cà phê chè cũng giống như thế giới của rượu vang. Yếu tố “terroir” – bao gồm thổ nhưỡng, độ cao, khí hậu – đóng vai trò quyết định đến hương vị cuối cùng.

Một hạt Arabica từ Ethiopia sẽ mang nốt hương của hoa và trà, trong khi hạt từ Colombia lại có vị ngọt của chocolate. Cà phê từ Cầu Đất, Việt Nam lại nổi bật với hương thơm của hoa quả nhiệt đới.

Sự đa dạng này mang đến một sân chơi vô tận cho người thưởng thức khám phá. Mỗi một ly cà phê chè là một câu chuyện riêng về vùng đất đã tạo ra nó.

Tại ILOTA, chúng tôi coi mỗi mẻ rang là một cuộc đối thoại với hạt cà phê, để lắng nghe và kể lại câu chuyện hương vị độc đáo đó.

Tiêu chuẩn đánh giá khắt khe

Để được công nhận là “cà phê đặc sản”, hạt cà phê chè phải đạt số điểm từ 80 trở lên trên thang điểm 100 của SCA, đánh giá bởi các chuyên gia Q-Grader từ Viện Chất Lượng Cà Phê (CQI).

Quy trình này đánh giá mọi khía cạnh: từ hương thơm, độ chua, thể chất, đến sự cân bằng và hậu vị. Mọi lỗi nhỏ nhất trên hạt cà phê đều bị trừ điểm.

Sự khắt khe này đảm bảo rằng chỉ những lô cà phê chè tốt nhất, được trồng và chế biến hoàn hảo, mới có thể đến tay người tiêu dùng. Cam kết chất lượng của ILOTA được xây dựng dựa trên chính những tiêu chuẩn quốc tế này.

ILOTA và sứ mệnh nâng tầm giá trị cà phê chè Việt Nam

Với tình yêu và sự am hiểu sâu sắc, ILOTA không chỉ là một nhà rang xay, mà còn là người đồng hành trên hành trình khẳng định vị thế của cà phê chè Việt Nam.

Nghệ thuật rang tôn vinh nguyên bản

Rang cà phê Arabica là một nghệ thuật đòi hỏi sự chính xác. Nhiệt độ quá cao có thể phá hủy những tầng hương tinh tế, trong khi rang quá nhạt lại không phát triển hết vị ngọt của hạt.

Các chuyên gia rang xay tại ILOTA hiểu rõ “profile” rang tối ưu cho từng loại cà phê chè. Chúng tôi theo dõi sát sao từng giai đoạn để “mở khóa” những nét đặc trưng vốn có của hạt.

Mỗi sản phẩm cà phê chè mang thương hiệu ILOTA đều là kết tinh của khoa học, kinh nghiệm và niềm đam mê mãnh liệt.

Từ nông trại đến tách cà phê

ILOTA tin rằng chất lượng bắt nguồn từ gốc. Chúng tôi làm việc trực tiếp với các nông hộ tại những vùng trồng cà phê chè nổi tiếng, đảm bảo quy trình canh tác và sơ chế đạt chuẩn.

Chúng tôi khuyến khích các phương pháp sơ chế tiên tiến để đa dạng hóa hương vị, mang đến trải nghiệm mới lạ cho người yêu cà phê.

Bằng cách kiểm soát chặt chẽ toàn bộ chuỗi cung ứng, ILOTA đảm bảo mỗi gói cà phê đến tay bạn đều là những hạt cà phê chè tươi mới, chất lượng và đầy tự hào.

Kết luận

“Cà phê Chè” không chỉ là một tên gọi, mà còn là sự đúc kết tinh hoa về đặc tính và hương vị của cà phê Arabica qua lăng kính người Việt. Nó đại diện cho sự tinh tế, phức hợp và một đẳng cấp thưởng thức khác biệt.

Hiểu về cà phê chè là hiểu về một thế giới hương vị rộng lớn, nơi mỗi hạt cà phê đều kể một câu chuyện. Tại ILOTA, chúng tôi tự hào mang đến những hạt cà phê chè thượng hạng, được rang xay tỉ mỉ để bạn có thể cảm nhận trọn vẹn nhất giá trị mà “nữ hoàng” cà phê mang lại.